Pagbuhi sang Baboy

P

suno kay Estrella Taño Golingay sa “Heneral

Mahangop sa pagbuhi sang baboy ang pagkataohanon. Kuno isa-
isahon sa sugod ang mga nahanabo sa pag-abot
sang buhion: amat-amat nga nagadako
ang adlaw sa ibabaw sa kabukiran sang Roxas nga indi kilalahon
sa tumandok nga ngalan kay Ilonggo
ang mga magbuhi; nagabadlak ang hulumayan, nagapadumdom
nga ara lang ini kon indi pilion ang kamatayon; nagabugo
ang mga anino sang balay kag duryan nga indi madula
kag kinahanglan kay habagatnanong Mindanaw.
Sa kahigayonan nga mag-abot na ang manogletson, magsugod
ang walay untat nga pag-uwik.
Dakop-dakopon ini sa lutak nga koral nga wala
sang koral. Hakuson ini sang bata. Indi siya magbuhi
maskin pahalinon. Kinahanglan ini nga makita sa mga gingikanan
agod madumduman ang hulumayan. Sa katapusan, mabuhi
ang ginbuhi apang indi magdugay.


Pag-aalaga ng Baboy

ayon kay Estrella Taño Golingay sa “Heneral”

Matatagpuan sa pag-aalaga ng baboy ang pagkatao. Kunwaring iisa-
isahin sa simula ang mga nangyari sa pagdating
ng aalagaan: dahan-dahang lumalaki
ang araw sa itaas ng kabundukan ng Roxas na hindi kikilalanin
sa katutubong pangalan dahil Ilonggo
ang mga mag-aalaga; kumikinang ang palayan, nagpapaalala
na narito lamang ito kung hindi pipiliin ang kamatayan; umiikli
ang mga anino ng bahay at duryang hindi mawawala
at kailangan dahil katimugang Mindanaw.
Sa sandaling dumating ang maglilitson, magsisimula
ang walang katapusang pag-igik.
Huhuli-hulihin ito sa putik na kural na walang
bakod. Yayakapin ng bata. Hindi niya papakawalan
kahit ipapatabi. Kailangan itong makita ng mga magulang
upang maalala ang palayan. Sa huli, mabubuhay
ang alaga ngunit hindi magtatagal.

About the author

MJ Cagumbay Tumamac

Si M.J. Cagumbay Tumamac ay isang manunulat at tagapagsulong ng pagbabasa mula sa katimugang Mindanao.

By MJ Cagumbay Tumamac