Mainit ang buntong-hininga ng kagubatan sa San Bartolome. Tinutuyo ng tag-init ang mga sakahan ngayong panahon ng tag-ulan. Kaya hilahod ang tuhod ni Kardo, bumubula ang bibig habang ngumunguya ng hangin,habang pinapalis ng buntotang mga insektong sa kanyang laman nanginginainsa ga-santol na sugat na ayaw gumaling. Namumutok ang mga braso at binti ni Renante habang sinusuyod-ginagaod ang ararong...
Nagmadali ang kalam ng sikmura,nagparamdam ang ngawit ng braso at balakang. “Kapuy kaayo!” hudyat ni Renante. “Gutom na,” sagot ni Mario. Mabilis na inilatag ng dalawa ang bitbit na tanghalian: isang kalderong kanin at isang lata ng sardinas, dagdag sa mahabang listahan sa tindahan. Manipis ang lilim ng mga palapa ng lubing binaog ng bagyong nagdaan, pero pahinga ang hatid ng lamig nito sa mga...
Isang araw ay dumating ang mga taga-munisipyo at kapitolyo, kasama ang negosyanteng bitbit ay pangako ng pag-unlad sa mga tao: humiyaw ang mga chainsaw pinaslang ang mga engkanto at maligno, gubat ay nakalbo at hindi naglaon nakaranas ng gutom ang mga tao. Umusbong ang mga subdibisyon sa paligid ng bundok, inilibing sa sementadong kalsada ang ekta-ektaryang palayan at maisan, tumubo ang...
Pinunit ng paglipad ng isang malaking uwak ang tanaw ni Renante sa gubat. Sinundan niya ito ng tingin hanggang dumapo sa palapa ng katabing lubi. Nahiga si Renante sa damuhan, Nanginginain pa rin si Kardo sa may kawayanan. Nakipagtitigan ang ibon kay Renante. Wari’y naamoy ng ibon ang alingasaw ng kapaguran nilang mga leybor. Mabilis na lumipad ang ibon pakanluran. Nag-iba na nga ang panahon...
1.Ang daan patungo sa iyong tahanan. Ang iyong hininga. Ang iyong dalamhati. Ang mga lihim na tunog ng iyong katawan. Ang lihim na kulay ng iyong laman. Ang taya ng panahon sa araw ng iyong kapanganakan. Ang mga naglaho mong alaala. Ang katunayang ilang bilyong ulit nilakbay nitong patak ng dugo ang bawat sulok ng iyong kalooban. Ang lasa ng iyong dugo. Ang mga pinagliitan mong baro. Ang...
Naroon ang mga kasangkapankung paano iniwan. Walang imik ang mga lansangang naparamsa gitna ng paglikas. Dumaluhong ang kumukulong abo,bato, mga siglo— Lumambongsa balangkas ng lungsod. Lumikha ng hugis-taong guwangsa sapin-saping tiningang mga naglahong katawan. Walang nag-alalao nakaalala. Mangmang ang bagong saltasa mga hiwatig ng lupa. Nang sa wakas bungkalin,ito’y upang magpunla,hindi...
Once again, an affirmation of the primacy of the Filipino “trident tongue” (Francisco Arcellana’s term) in full engagement with literary production is at the core of this Ubod issue. Every mother tongue finds its creative expression and its dynamic reciprocity with Filipino, and English is re-creative—these two languages sharing the same climate of experience and feelings of the local language...
Malamang noong nabasa n’yo ang pamagat, nagtaas na kaagad kayo ng kilay. Malamang iniisip n’yo kung sino na namang matalinong nilalang ang nakaisip nito. Panibagong ‘dare’ na naman ba ‘to ni Duterte kay Robredo? O baka naman isa ito sa mga agenda ni Quiboloy; maliban sa pag-angkin niya sa yunibers, e nais niya na ring magpatayo ng sarili niyang monumento? Maski ako, magtataka rin kapag nabasa ang...
“Ah! Tuo man ka! Mahibaw-an bitaw nag naa bay tawo kay naay tae!” bugal-bugal nga tubag ni Noy Kosme kang Nang Pina sa dihang giingnan siya niini nga dili apilon pagputol ang baliti nga nag-umbaw sa dalan paingon sa Tangis. Dili kini apilon sa pagpangraha kay gibaniog kining taw-an. “Ha! Ha…! Mao gyod no!” kuros sa mga kainom ni Noy Kosme nga silang Noy Sinto, Noy Balodoy, ug ang iyang mga...
Weird. But, we haven’t had any fight with my little brother. From a simple sibling misunderstanding to raising curses from nowhere. Nada. We live a quite different world compared to the rest of our neighbors. When I was young, I, out of habit, would slip my two small eyes in the window to look out the front yard after our three-o’clock meriyenda. Further out we can see the neighbor’s house. I saw...